Werken aan de hand: Waar begin je?

Vrijwel iedere ruiter weet dat het belangrijk is om voldoende variatie toe te voegen aan de training van je dressuurpaard. Daarmee houd je hem onder andere fris in zijn hoofd, zorg je dat hij verschillende spieren gebruikt en werk je eraan dat hij handig wordt in verschillende situaties. Werken aan de hand is voor veel paarden een hele fijne aanvulling en daarom hebben we Bianca Voermans, die zich hierin heeft gespecialiseerd, gevraagd om een aantal tips.

Deze eerste keer legt Bianca, die zelf ook succesvol Grand Prix-amazone is, uit welke optoming je kunt gebruiken voor het werken aan de hand, vertelt ze een stukje over de communicatie en geeft ze vast een tip om mee te beginnen.

Bewustwording

“Mijn ervaring is dat het werken aan de hand zowel als voorbereiding op het zadelmak maken als in de verdere opleiding van het paard tot aan het hoogste niveau een aangename verrijking is”, aldus Bianca. “Onbewust communiceer je continu met je paard door middel van je lichaamspositie en -houding en door de klemtoon in je stem en als je je verdiept in het werken aan de hand, dan word je je daar ook bewust van.”

In de box

Bianca benadrukt dat het werken aan de hand, dat ze doet om paarden op te leiden, te gymnastiseren en recht te richten niet hetzelfde is als het grondwerk dat je kunt doen om bijvoorbeeld het vertrouwen van je paard te winnen. “Het werken aan de hand begint eigenlijk dagelijks al in de box en bijvoorbeeld op de poetsplaats”, legt ze uit. “Wanneer een paard een stap in mijn richting zet waar ik niet om heb gevraagd, dan attendeer ik hem met mijn vinger erop dat hij die stap terug moet zetten. Een ongevraagde actie van mijn paard vraagt altijd om een reactie van mij.”

Herhaling

Om goed aan de hand te kunnen werken moet je als ruiter echt consequent zijn en dat betekent volgens Bianca dan ook dat je een correctie moet blijven herhalen tot je je doel bereikt hebt en je paard doet wat je vraagt. “Bij iedere ongewenste beweging corrigeer ik hem door mijn aanraking en stemgebruik. Dit blijf ik herhalen tot hij gewoon stil staat en wijkt voor mijn aanraking of druk”, aldus Bianca. “Een paard leert van herhaling en op deze manier conditioneer je je paard al.”

Uitnodigen

“Ook bij het uit de stal halen doe ik alsof ik iemand in mijn huis uitnodig. Ik buk licht naar voren en hou mijn arm en hand laag alsof ik ze welkom heet. Loopt het paard juist door je heen, houd ik een hand omhoog en sta geblockt alsof ik in mijn deuropening sta en niemand mag erdoor naar binnen”, vervolgt Bianca. “Herhaling moet in mijn ogen altijd op dezelfde manier gebeuren zowel op als naast je paard je wil altijd hetzelfde antwoord op jouw vraag. Dit geldt net zo goed voor een stemhulp als voor een aanraking of been- en teugelhulp. Zelf gebruik ik een zachte lage stem bij belonen of remmen en een wat hardere stem bij attenderen.”

Optoming

Voor het echte werken aan de hand kun je met een kaptoom of een normaal trenshoofdstel beginnen. Het werken aan de hand met een kaptoom is enigszins beperkt tot het gehoorzaam zijn, het rechtuit stappen, halthouden en achterwaarts vragen, schoudervoor en schouderbuitenwaarts.  Wil je schouderbinnenwaarts, travers en appuyeren is het trens hoofdstel aan te raden. Hiermee kun je de buiging regelen.

Wanneer je een kaptoom gebruikt let dan goed op de hoogte van de kaptoomneusband. Als deze te laag ligt kan het pijnlijk drukken op het neusbeen. De neusriem moet je wat meer aansnoeren dan een gewone neusriem om verschuivingen te voorkomen.

“Zelf werk ik graag met een longeersingel, die anatomisch gevormd is waardoor er een betere drukverdeling ontstaat aan de onderkant voor een betere ademhaling en meer bewegingsvrijheid van het voorbeen en dat de druk op de rug niet knellend wordt”, aldus de amazone. “Het welzijn heb ik hoog in het vaandel staan vandaar dat ik het werken aan de hand ook steeds meer inzet. Het is minder belastend en door de afwisselende training kan het paard meer draagkracht ontwikkelen waardoor hij bijvoorbeeld bij het zadelmak maken beter in staat is om een ruiter te kunnen dragen en gemakkelijker in staat is om mijn hulp te begrijpen wanneer ik er eenmaal op zit.”

Stop, halt en achterwaarts

“Zelf begin ik graag door ernaast te lopen en het stemgebruik voor stop, halt en achterwaarts in te zetten. Je heb verschillende posities maar zelf sta ik graag net achter de schouders van het paard. Bij een hoofdstel kun je de teugels op verschillende manieren vasthouden, waarbij je linksom spiegelt aan rechtsom zodat je op beide handen een binnen- en buitenhand hebt. Je kunt als je dan bijvoorbeeld rechtsom gaat de rechterteugel iets van de hals houden en de buitenteugel aan de buitenkant van je paard zoals je hem vast hebt als je rijdt of je leunt met de linkerteugel net over de hals tegen de binnenschouder van je paard. Daarvoor moet je even uitproberen wat voor jou en je paard het fijnst voelt.”

Gebruik dan je stem om je paard de hulpen te geven voor het halt, stop en achterwaarts en ondersteun dit eventueel met een tikje met een zweepje. Beweeg met je paard mee als hij gehoor geeft aan je hulp en stop met je hulp als je paard antwoord geeft. Laat hem zeker in het begin ook regelmatig even halthouden, zodat je allebei aan de nieuwe manier van werken kunt wennen.

Wordt vervolgd met zijgangen……

Bianca Voermans is Grand Prix-amazone en houdt zich op haar eigen bedrijf Florian Stables vooral bezig met het trainen van paarden en lesgeven, waarbij ze het werken aan de hand combineert met het rijden.

Bron: Dressuur.nl